سازمان پزشکان بدون مرز (Médecins Sans Frontières – MSF) یا Doctors Without Borders یک سازمان غیردولتی بین‌المللی است که کمک‌های پزشکی فوری را در مناطق بحرانی مانند جنگ‌ها، بلایای طبیعی و شیوع بیماری‌های همه‌گیر ارائه می‌دهد. در اینجا اطلاعات جامع‌تری درباره این سازمان آورده شده است:

۱. تاریخچه تأسیس

• سال تأسیس: ۱۹۷۱ (۱۳۵۰ شمسی)

• بنیانگذاران: گروهی از پزشکان و روزنامه‌نگاران فرانسوی، از جمله برنار کوشنر، پس از جنگ داخلی نیجریه و قحطی بیافرا، که احساس کردند کمک‌های پزشکی باید مستقل و بی‌طرف باشد.

• هدف اولیه: ارائه مراقبت‌های پزشکی بدون تبعیض و افشای رنج‌های مردم در مناطق بحرانی.

۲. اصول و مأموریت اصلی

• بی‌طرفی: کمک به همه افراد صرفنظر از نژاد، مذهب یا گرایش سیاسی.

• استقلال: عدم وابستگی به دولت‌ها یا سازمان‌های سیاسی.

• بی‌غرضی: تمرکز بر نیازهای پزشکی، نه منافع سیاسی یا اقتصادی.

• شهادت (Témoignage): گزارش‌دهی از بحران‌ها و نقض حقوق بشر در مناطق مورد فعالیت.

۳. حوزه‌های فعالیت

• درمان مجروحان جنگ (مانند سوریه، یمن، اوکراین).

• مقابله با بیماری‌های همه‌گیر (ابولا، کووید-۱۹، وبا).

• کمک به پناهندگان و آوارگان (مانند اردوگاه‌های روهینگیا در بنگلادش).

• تأمین آب و بهداشت در مناطق بحرانی.

• درمان سوءتغذیه در کشورهایی مانند سومالی و سودان جنوبی.

• پاسخ به بلایای طبیعی (زلزله، سونامی).

۴. ساختار سازمانی

• دفاتر مرکزی: ژنو (سوییس)، بروکسل (بلژیک)، پاریس (فرانسه)، و چندین دفتر ملی در سایر کشورها.

• مدیریت: هر بخش ملی خودمختار است، اما پروژه‌ها هماهنگ می‌شوند.

• کارکنان: بیش از ۴۵٬۰۰۰ نفر شامل پزشکان، پرستاران، ماماها، مهندسان آب و لجستیک‌کاران.

• داوطلبان: بیشتر کارکنان به‌صورت داوطلبانه در مناطق پرخطر خدمت می‌کنند.

۵. منابع مالی

• ۹۰٪ از کمک‌های مردمی: بیشتر بودجه از طریق donations افراد حقیقی تأمین می‌شود.

• عدم پذیرش کمک‌های دولتی: برای حفظ استقلال، از دریافت کمک‌های کلان از دولت‌ها خودداری می‌کند.

• شفافیت مالی: گزارش‌های سالانه مالی منتشر می‌کند.

۶. جایزه نوبل صلح

• سال ۱۹۹۹: MSF به‌دلیل تلاش‌های بشردوستانه و “خدمات پزشکی قهرمانانه” در مناطق جنگی برنده جایزه نوبل صلح شد.

۷. انتقادات و چالش‌ها

• خطرات امنیتی: کارکنان MSF گاهی هدف حملات قرار می‌گیرند (مانند بمباران بیمارستان‌های MSF در افغانستان توسط آمریکا در ۲۰۱۵).

• انتقادات سیاسی: برخی دولت‌ها آن را ابزار غرب می‌دانند، درحالی‌که MSF از همه طرف‌های درگیر انتقاد می‌کند.

• محدودیت‌های دسترسی: در برخی کشورها مانند سوریه یا میانمار با موانع دولتی روبه‌رو می‌شود.

۸. پزشکان بدون مرز در ایران

• MSF در ایران به‌صورت مستقیم فعال نیست، اما در مناطق بحرانی همسایه (مانند افغانستان، پاکستان و عراق) حضور دارد.

• در گذشته، پروژه‌هایی برای کمک به پناهندگان افغان در ایران اجرا کرده است.

۹. چگونه از MSF حمایت کنیم؟

• کمک مالی: از طریق سایت رسمی (www.msf.org).

• داوطلب شدن: پزشکان، پرستاران و متخصصان لجستیک می‌توانند ثبت‌نام کنند.

• گزارشگری: انتشار اطلاعات درباره بحران‌های انسانی.